Kort Rapenburg







 		- 1850 -

kaart van Van Campen
Kort Rapenburg met aan de Noordkant de Sluisbrug en aan de zuidkant de Noordeindsbrug.
De Bostelbrug was nog een dubbele ophaalbrug. Toen die in 1862 werd vervangen door een vaste brug, werd besloten om de Sluisbrug af te breken.
Het Kort Rapenburg is nooit gedempt, maar wel overkluisd. Dat gebeurde in 1910. De aanleiding was de komst van de elektrische tram die vanaf de Prinsessekade naar de Breestraat zou gaan. Voorheen reed daar al de paardentram, maar dat was met een enkel spoor. Voor de elektrische tram werd een dubbel spoor aangelegd en daarvoor was meer ruimte nodig op het Kort Rapenburg.




- plm 1870 -

hoek Kort Rapenburg-Breestraat



- plm 1890 -

hoek Noordeinde-Kort Rapenburg





- 1895 -

Noordeindsbrug
met zicht op het Rapenburg

foto: N. Boon

- 1895 -

Kort Rapenburg
gezien vanaf de Noordeinsbrug in de richting van de Blauwpoortsbrug.




- 1910 -

hoek Kort Rapenburg-Galgewater



- 2025 -

Kort Rapenburg 1
Op de plaats van de panden op de hoek is in 1918 een kantoor van de Nederlandse Bank neergezet. Zie mijn rubriek 'Op de hoek'




- 1983 -

Herstel van de overkluizing
In 1980 werd vastgesteld dat de overkluizing aan vervanging toe was. De vraag werd opgeworpen of het haalbaar was om de gracht weer open te maken. Ook werd het idee geopperd om de doorvaarthoogte aan te passen. In september 1981 werd er een verkeersproef gehouden, waarbij de middelste strook van het wegdek werd afgezet om vast te stellen of er dan nog voldoende ruimte overbleef voor het verkeer. Uit de proef bleek dat het verkeer over het Kort Rapenburg niet vlot kon worden afgewikkeld en dat er opstoppingen ontstonden. De ondernemers stonden op hun achterste benen. De gemeenteraad besloot om de gracht niet open te maken. Ook de doorvaarthoogte werd niet gewijzigd.

foto: H. Kleibrink

- 2025 -

Kort Rapenburg weer open?
Begin 2025 komt opnieuw de vraag op of het Kort Rapenburg weer een gracht kan worden. Ten opzichte van 1981 zijn er een aantal dingen veranderd. Het autoluw maken van de binnenstad is een eind gevorderd en er liggen plannen om de entree van de stad helemaal autovrij te maken. Er is nu brede waardering voor het in ere herstellen van de oorspronkelijk situatie van het Kort Rapenburg. Het enige echte bezwaar lijken de kosten, want er moet veel meer gebeuren dan alleen het weghalen van de overkluizing.
Er zijn twee opties:
1. de gracht weer open, maar zonder dat die doorvaarbaar wordt.
2. De gracht ook doorvaarbaar maken.
Bij optie 2 zou de in 1862 gesloopte Sluisbrug weer terug komen en de Noordeindsbrug moet voldoende doorvaarthoogte krijgen. De Gijselaarsbank zou verplaatst kunnen worden naar een andere locatie in de stad.




- 20258 -

Gijselaarsbank
De Gijselaarsbank dateert van 1920. Hij is gemaakt ter ere van burgemeester N.C. de Gijselaar, die zich tijdens de Eerste Wereldoorlog buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt bij de voedseldistributie. Het monument belemmert helaas het uitzicht op het Rapenburg en het staat ook in de weg als het Kort Rapenburg weer doorvaarbaar wordt gemaakt.



- 2025 -

Gijselaarsbank
Dit stukje van het Rapenburg kan wel een facelift gebruiken.